تفسیر آیه/ رَبَّنَا اغْفِرْ لِی وَلِوَالِدَیَّ وَلِلْمُؤْمِنِینَ یَوْمَ یَقُومُ الْحِسَابُ

متن عربی آیه : رَبَّنَا اغْفِرْ لِی وَلِوَالِدَیَّ وَلِلْمُؤْمِنِینَ یَوْمَ یَقُومُ الْحِسَابُ

ترجمه فارسی: ای پروردگار ما ، مرا و پدر و مادرم و همه مؤمنان را در روز شمار بیامرز / در آیاتى که تاکنون درباره‏ى حضرت ابراهیم در این سوره خوانده‏ایم، او از خداوند هفت درخواست دارد: امنیّت مکّه، دور ماندن از بت‏ پرستى، توجّه قلوب و افکار مؤمنین نسبت به فرزندان و مکتب او، بهره ‏مند شدن ذریّه‏ ى او از ثمرات، توفیق اقامه ‏ى نماز، قبول شدن دعاها و آمرزش براى خود و والدین و همه‏ ى مؤمنان.

تفسیر آیه: کلمه‏ ى «والد» تنها به پدر واقعى گفته مى‏شود، ولى کلمه ‏ى «أب» به غیر پدر از جمله به عمو و پدرزن نیز گفته مى‏شود. چون والدین ابراهیم مؤمن بودند، لذا در این آیه حضرت ابراهیم به والدین خود دعا میکند، ولى در آیات دیگر که کلمه ‏ى «أب» بکار رفته و مراد عموى ابراهیم است، به دلیل مشرک بودن او، حضرت از او بیزارى میجوید. <424>
۱- تکرار کلمه‏ ى «ربّ» در آغاز دعاهاى حضرت ابراهیم، نشانه تأثیر آن دراستجابت دعا و یا یکى از آداب آن است. «ربّ اجعلنى»
۲- براى اقامه ‏ى نماز خود و فرزندانتان، از خداوند استمداد کنید. «ربّ اجعلنى»
۳- نماز، محور دعاهاى حضرت ابراهیم است. «ربنا لیقیموا الصلوه»، « رب اجعلنى مقیم الصلوه»
۴- با آنکه رسالت انبیا اقامه‏ ى دین است اما دعا براى اقامه‏ ى نماز به جاى آن، نشانه آن است که نماز چهره و سیماى تمام‏ نماى دین است. «مقیم الصلوه»
۵- اقامه‏ ى نماز، عِدل و همتاى رهبرى است. حضرت ابراهیم در دو مورد عبارت «و من ذریتى» را بکار برد: یکى درباره‏ ى نماز نسل خود و یکى در مورد رهبرى نسل خود <425> «مقیم الصلوه و من ذریتى»
۶- در دعا هم به خود توجّه کنید، «واجنبنى – واجعلنى – واغفرلى» و هم به دیگران. «وبنّى – ومن ذریتى – و لوالدى وللمؤمنین»
۷- انسان، هم باید به فکر نسل قبل باشد، «ولوالدىّ وللمؤمنین » و هم به فکر نسل بعد. «و من ذریّتى»
۸- در دعا، بستگان انسان بر دیگران مقدّمند. «ولوالدى و للمومنین»
۹- در دعا، به فکر قیامت خود، فرزندان و جامعه باشید. «یوم یقوم الحساب»

سوره : ابراهیم آیه : ۴۱