در صورتی که روزه گرفتن برای زن و یا برای بچه اش ضرر نداشته باشد، واجب است روزه بگیرد. اگر روزه براى جنین ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست.
برخی از پرتعدادترین سؤالاتی که توسط مردم از مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی پرسیده می شود را برای آگاهی مخاطبان ارائه می کند.
سؤال: حکم روزه برای خانم باردار چیست؟
پاسخ: نظر امام خمینی و آیت الله شبیری زنجانی: در صورتی که روزه گرفتن برای زن و یا برای بچه اش ضرر نداشته باشد، واجب است روزه بگیرد. اگر روزه براى جنین ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست. باید روزه‌هایى را که نگرفته است، قضا کند باید براى هر روز یک مدّ طعام یعنى(۷۵۰ گرم) گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد. نیز اگر روزه براى خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست؛ در این صورت، باید بنابر احتیاط واجب براى هر روز، یک مدّ طعام به فقیر بدهد. در هر دو صورت، روزه‌هایى را که نگرفته است، قضا کند. (۱)
نظر آیت الله خامنه ای: درصورتی که روزه گرفتن برای جنین ضرر داشته باشد، روزه واجب نیست. برای هر روز باید یک مد طعام به فقیر بدهد و بعدا قضای آن را بگیرد. اگر قضای آن را بدون عذر شرعی تا رمضان سال بعد نگیرد، فدیه دیگری هم بر او واجب است، یعنی باید برای هر روز یک مد طعام (بابت تأخیر در قضا) به فقیر بدهد. (۲)
نظر آیت الله مکارم: در صورتی که روزه گرفتن برای خود یا جنین اش ضرر داشته باشد، واجب نیست، ولی بعداً قضای آن را باید بگیرد.
اگر برای جنین ضرر داشته باشد، علاوه بر قضا برای هر روز یک مد طعام (۷۵۰ گرم) به فقیر بدهد. اگر برای خودش ضرر داشته باشد، بعدا قضای آن را بگیرد و کفاره ندارد. (۳)
آیت الله سیستانی: اگر روزه گرفتن برای زن و یا برای بچه اش ضرر داشته باشد، روزه بر زن واجب نیست. باید برای هر روز یک مد طعام (۷۵۰ گرم) از گندم یا آرد یا برنج به فقیر بدهد. روزه هایی را که نگرفته است، بعداً قضا نماید. (۴)
نظر آیت الله وحید خراسانی: اگر روزه گرفتن برای خود یا جنیناش ضرر داشته باشد، روزه او صحیح نیست، ولی بعداً قضای آن را باید بگیرد.
در صورتی که برای جنین و حمل ضرر داشته باشد، علاوه بر قضا باید برای هر روز یک مد طعام (۷۵۰ گرم) به فقیر بدهد. اگر برای خودش ضرر داشته باشد، کفاره واجب نیست، ولی احتیاط مستحب است که کفاره یک مد طعام نیز بدهد و در هر صورت قضای روزه لازم است. (۵)
آیت الله صافی گلپایگانی: درصورتی که روزه گرفتن برای خود یا جنین اش ضرر داشته باشد، واجب نیست، ولی بعداً قضای آن را باید بگیرد.
اگر برای جنین ضرر داشته باشد، علاوه بر قضا، احتیاط لازم آن است که برای هر روز یک مد طعام (۷۵۰ گرم) به فقیر بدهد. اگر برای خودش ضرر داشته باشد، کفاره یک مد طعام واجب نیست، اگرچه بهتر است که علاوه بر قضا، یک مد طعام نیز بدهد. (۶)
پی نوشتها:
۱. امام خمینی، توضیح المسائل، مسأله۱۷۲۸؛ آیت الله شبیری زنجانی، توضیح المسائل، مسأله ۱۷۳۷.
۲. آیت الله خامنه ای، رساله اجوبه الاستفتائات، سؤال۸۰۶.
۳. آیت الله مکارم شیرازی، توضیح المسائل، مسأله۱۴۵۳.
۴. آیت الله سیستانی، توضیح المسائل، مسأله۱۶۹۹.
۵. آیت الله وحید خراسانی، توضیح المسائل، مسأله۱۷۳۶.
۶. آیت الله صافی گلپایگانی، توضیح المسائل، مسأله۱۷۳۷.
_________________________
کسی که به خاطر ضعف جسمی نتواند در ماه رمضان روزه بگیرد حکمش چیست؟
پاسخ: نظر آیات عظام، خامنه ای، سیستانی، شبیری زنجانی، وحید خراسانی و صافی گلپایگانی: انسان نمى‌تواند براى ضعف، روزه را بخورد، ولى اگر ضعف او به قدرى است که معمولًا نمى‌شود آن را تحمل کرد، یعنی تحمّل آن بسیار مشکل شود، مى‌تواند روزه را بخورد، (۱) ولی در بین سال قضای آن را باید بعدا بگیرد.
نظر آیت الله مکارم شیرازی: انسان نمى تواند به خاطر ضعف، روزه را بخورد، ولى اگر بقدرى ضعف پیدا کند که تحمل آن بسیار مشکل شود، مى تواند روزه را بخورد و همچنین اگر خوف بیمارى داشته باشد و اگر در بین سال تا رمضان سال بعد ضعف جسمی برطرف شود قضای آنرا بگیرد و چنان چه ضعف او تا رمضان سال بعد ادامه داشته باشد و در بین سال نتواند قضای آن را بگیرد، باید کفّاره مُدّ طعام را بدهد یعنى براى هر روز معادل ۷۵۰ گرم گندم، یا مانند آن، به فقیر بدهد و قضاى این روزه‌ها بر او واجب نیست. (۲)
پی نوشت ها:
۱. آیت الله خامنه ای، اجوبه الإستفتائات، سؤال ۷۳۱؛ آیت الله سیستانی، توضیح المسائل، مسأله۱۵۶۴؛ آیت الله وحید خراسانی، توضیح المسائل، مسأله ۱۵۹۱؛ آیت الله صافی گلپایگانی، توضیح المسائل، مسأله ۱۵۹۲.
۲. آیت الله مکارم، توضیح المسائل، مسأله ۱۳۴۴و احکام بانوان، سؤال ۴۱۹.
____________________________________
کسی که در ماه رمضان نوزاد شیرخوار دارد، حکم روزه اش چیست؟
پاسخ: امام خمینی: زنى که بچه شیر مى‌دهد و شیر او کم است، چه مادر بچه، یا دایه او باشد، یا بى‌اجرت شیر دهد، اگر روزه براى بچه‌اى که شیر مى‌دهد، ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست. باید براى هر روز یک مد طعام یعنى گندم یا جو و مانند این ها به فقیر بدهد. نیز اگر براى خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست. بنا بر احتیاط واجب باید براى هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد. در هر دو صورت روزه‌هایى را که نگرفته، باید قضا کند، ولى اگر کسى پیدا شود که بى‌اجرت بچه را شیر دهد، یا براى شیر دادن بچه از پدر یا مادر بچه یا از کس دیگرى که مزد او را بدهد، اجرت بگیرد، احتیاط واجب آن است که بچه را به او بدهد و روزه بگیرد. (۱)
آیت الله خامنه ای: اگر به دلیل کم یا خشک شدن شیر بر اثر روزه، خوف ضرر بر طفل شیر خوار باشد، روزه گرفتن واجب نیست و افطار کند، ولى براى هر روزى باید یک مد طعام به فقیر بدهد و قضاى روزه را هم بعداً به جا آورد. (۲)
نظر آیت الله مکارم: زنانى که بچّه شیر مى‌دهند، خواه مادر بچّه باشند یا دایه، اگر روزه گرفتن باعث کمى شیر آن ها و ناراحتى بچّه شود، روزه بر آن ها واجب نیست، ولى براى هر روز همان کفّاره (یک مدّ طعام) واجب است، بعداً نیز باید روزه را قضا کند، امّا اگر روزه براى خودشان ضرر داشته باشد، نه روزه واجب است و نه کفّاره، ولى باید بعداً روزه‌هایى را که نگرفته‌اند، قضا کنند. و اگر کسى پیدا شود که بدون اجرت، بچّه را شیر دهد یا شخصى پیدا شود که اجرت دایه را بى منّت بپردازد، روزه گرفتن واجب است. (۳)
آیت الله سیستانى: زنى که بچه شیر مى‌دهد و شیر او کم است، چه مادر بچه، یا دایه او، یا بى‌اجرت شیر دهد، اگر روزه براى خود یا بچه‌اى که شیر مى‌دهد، ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست. باید براى هر روز یک مد طعام، یعنى گندم یا جو و مانند اینها به فقیر بدهد. در هر دو صورت روزه هایی را که نگرفته است، باید قضا کند، ولى بنا بر احتیاط واجب این حکم اختصاص به موردى دارد که شیر دادن بچه منحصر به همین راه باشد، امّا اگر راه دیگرى براى شیر دادن بچه باشد، مثلًا چند زن در شیر دادن او شرکت کنند یا از شیر دادن با شیشه و پستانک کمک بگیرد، ثبوت این حکم محل اشکال است. (۴)
آیت الله شبیری زنجانی: زنى که بچه شیر مى‌دهد، چه مادر بچه، یا دایه باشد، یا بى‌اجرت شیر دهد، اگر روزه براى بچه‌اى که شیر مى‌دهد، ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست. باید براى هر روز یک مد طعام، یعنى گندم یا جو و مانند این ها به فقیر بدهد. نیز اگر براى خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست. بنا بر احتیاط مستحب براى هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد. در هر دو صورت اگر تا ماه رمضان بعد عذرش برطرف شود و بتواند قضا کند، باید روزه هایی را که نگرفته است، قضا کند، بلکه اگر بعد از آن نیز عذرش برطرف شد، بنابر احتیاط واجب باید قضا کند.
اگر کسى پیدا شود که بتواند روزه بگیرد و بچه را شیر دهد یا روزه گرفتن بر او واجب نباشد، احتیاط واجب آن است که شیر دادن بچه را به او بسپارد و روزه بگیرد. در این مسأله فرقی نیست زنی که بچه را شیر می دهد، با اجرت بچه را شیر دهد یا بدون اجرت. (۵)
آیت الله وحید خراسانی: زنى که بچه شیر مى‌دهد و شیر او کم است، چه مادر بچه، یا دایه او باشد، یا بى‌اجرت شیر دهد، اگر براى بچه ای که شیر می دهد یا برای خود او روزه ضرر دارد، روزه او صحیح نیست. در صورت اوّل (که برای بچه ضرر داشته باشد) باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد. اگر برای خودش ضرر داشته باشد، کفاره واجب نیست، ولی احتیاط مستحب است که برای هر روز یک مد طعام کفاره بدهد. در هر دو صورت روزه هایی را که نگرفته است، باید قضا کند. این حکم در صورتی است که شیر خوردن بچه از راه دیگری میسّر نباشد. اگر میسّر باشد، واجب است آن زن روزه بگیرد. (۶)
آیت الله صافی گلپایگانى: زنى که بچه شیر مى‌دهد و شیر او کم است، چه مادر بچه یا دایه او باشد و یا بى‌اجرت شیر دهد، اگر روزه براى بچه یا براى خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست. در صورتی که برای بچه ضرر داشته باشد، باید براى هر روز یک مُد طعام به فقیر بدهد. در هر دو صورت روزه هایى را که نگرفته است، باید قضا کند، ولى اگر کسى پیدا شود که بى‌اجرت بچه را شیر دهد، یا براى شیر دادن بچه از پدر یا مادر بچه یا از کس دیگرى که اجرت او را بدهد، مزد بگیرد، احتیاط واجب آن است که بچه را به او بدهد و روزه بگیرد. (۷)
پی نوشت ها:
۱. امام خمینی، توضیح المسائل، مسأله ۱۷۲۹.
۲. آیت الله خامنه ای، اجوبه الإستفتائات، سؤال ۷۴۷.
۳. آیت الله مکارم، توضیح المسائل، مسأله ۱۴۵۴و ۱۴۵۵.
۴. آیت الله سیستانی، توضیح المسائل، مسأله ۱۷۰۰.
۵. آیت الله شبیری زنجان، توضیح المسائل، مسأله ۱۷۳۸.
۶. آیت الله وحید خراسانی، توضیح المسائل، مسأله۱۷۳۷.
۷. آیت الله صافی گلپایگانى، توضیح المسائل، مسأله ۱۷۳۸.
ثبت دیدگاه