تفسیر نمونه جلد ۱۴ صفحه ۳۴۸
آیه ۱۱۷ – ۱۱۸
آیه و ترجمه
وَ مَن یَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلَهاً ءَاخَرَ لا بُرْهَنَ لَهُ بِهِ فَإِنَّمَا حِسابُهُ عِندَ رَبِّهِ إِنَّهُ لا یُفْلِحُ الْکَفِرُونَ(۱۱۷)
وَ قُل رَّب اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ أَنت خَیرُ الرَّحِمِینَ(۱۱۸)
ترجمه :
۱۱۷ – و هر کس معبود دیگرى با خدا بخواند – و مسلما هیچ دلیلى بر آن نخواهد داشت – حساب او نزد پروردگار شما خواهد بود، مسلما کافران رستگار نخواهند شد.
۱۱۸ – و بگو پروردگارا! مرا ببخش و مشمول رحمتت قرار ده ، و تو بهترین رحم کنندگانى .
تفسیر:
رستگاران و نارستگاران
از آنجا که در آیات گذشته سخن از مساءله معاد بود و تکیه بر صفات پروردگار، در نخستین آیه مورد بحث اشاره به توحید و نفى هر گونه شرک کرده و بحث مبدء و معاد را به این وسیله تکمیل کرده مى فرماید: ((هر کس با خدا معبود دیگرى را بخواند – و مسلما هیچ دلیلى بر مدعاى خود نخواهد داشت – حساب او نزد پروردگارش خواهد بود )) (من یدع مع الله الها آخر لا برهان له به فانما حسابه عند ربه )
تفسیر نمونه جلد ۱۴ صفحه ۳۴۹
آرى مشرکان تنها روى ادعا تکیه دارند و دلیلهاى آنها همچون تقلید کورکورانه از نیاکان و خرافاتى همانند آن ، مطالبى واهى و بى اساس است ، آنها معاد را با آن دلائل روشن انکار مى کنند اما شرک را با نداشتن هیچگونه دلیل پذیرا مى شوند و مسلم است که خداوند به حساب این گونه افراد که فرمان عقل را زیر پا گذارده و آگاهانه در بیراهه هاى کفر و شرک سرگردان شده اند مى رسد.
و در پایان آیه مى فرماید کافران رستگار نخواهند شد و نتیجه کارشان در این حسابرسى الهى روشن است (انه لا یفلح الکافرون ).
چه جالب است که این سوره با ((قد افلح المؤ منون )) آغاز شد و با ((لا یفلح الکافرون )) بحثهایش به پایان مى رسد، و این است دورنماى زندگى مؤ منان و کافران از آغاز تا انجام .
در آخرین آیه این سوره شریفه به عنوان یک نتیجه گیرى کلى روى سخن را به پیامبر گرامى (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) کرده ، مى گوید: ((بگو پروردگارا! مرا ببخش ، و مشمول رحمت خود قرار ده و تو بهترین رحم کنندگانى )) (و قل رب اغفر و ارحم و انت خیر الراحمین ).
اکنون که گروهى در بیراهه شرک سرگردانند و جمعى گرفتار ظلم و ستم ، تو خود را به خدا بسپار و در پناه لطف و رحمت او قرار ده و از او آمرزش و غفران بطلب .
و مسلم است این دستور براى همه مؤ منان است هر چند مخاطب شخص پیامبر مى باشد.
تفسیر نمونه جلد ۱۴ صفحه ۳۵۰
در روایتى نقل شده است که ((آغاز این سوره و پایانش از گنجینه هاى عرش خدا است ، و هر کس به سه آیه آغاز آن عمل کند، و از چهار آیه پایانش پند و اندرز گیرد، اهل نجات و فلاح و رستگارى است )).
بعید نیست منظور از سه آیه نخست این سوره ، سه آیه اى است که بعد از جمله قد افلح المؤ منون آمده که یکى دعوت به خشوع در نماز، و دیگرى دعوت به پرهیز از هر گونه کار لغو و بیهوده ، و سومى دعوت به زکات مى کند، که یکى رابطه انسان است با خدا و دیگرى با خلق ، و دیگرى با خویشتن ، و منظور از چهار آیه اخیر آیه ۱۱۵ به بعد است که سخن از بیهوده نبودن خلق ، و مساءله معاد، و سپس توحید، و سپس انقطاع الى الله و توجه به پروردگار بحث مى کند.
بار الها! به حق مؤ منانى که وعده رستگارى آنها را در این سوره داده اى که در طلیعه آنها پیامبر (صلى اللّه علیه و آله و سلّم ) و اهلبیت او (علیهمالسلام ) هستند، ما را در صف این گروه قرار ده و فرمان فلاح و رستگارى را به نام ما بنویس .
خداوندا! ما را مشمول غفران و رحمتت فرما که ارحم الراحمین توئى .
پروردگارا! پایان کار همه ما را به خیر گردان و در لغزشگاهها از هر گونه انحراف و لغزش حفظ کن . انک على کل شى ء قدیر.
ثبت دیدگاه