حجت‌الاسلام «محسن قرائتی» استاد تفسیر قرآن کریم بیش از ۳۰ سال است به تدریس معارف قرآن و اهل‌بیت(ع) می‌پردازد و سال‌ها است که پنج‌شنبه‌ها در برنامه درس‌هایی از قرآن میهمان خانه‌های ایرانیان است.
با توجه به تأکید مقام معظم رهبری مبنی بر توجه به انس عمومی با قرآن و توجه به مفاهیم الهی، فارس در سال جدید گزیده‌ای از تفسیر قرآن حجت‌الاسلام قرائتی در سال‌های گذشته را در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دهد.
در ادامه بخشی از تفسیر قرآن حجت‌الاسلام قرائتی در برنامه درس‌هایی از قرآن با موضوع «آیه روزه و آیه ربا» که در دی‌ماه سال ۱۳۷۷ ایراد شده است، تقدیم می‌شود.
– حضرت ابراهیم(علیه السلام) برای ساخت خانه خدا بنا شد. می‌فرماید: «وَ إِذْ یَرْفَعُ إِبْراهیمُ الْقَواعِدَ مِنَ الْبَیْتِ وَ إِسْماعیلُ» (البقره/ ۱۲۷) بعد می‌فرماید:«رَبَّنا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّکَ أَنْتَ السَّمیعُ الْعَلیمُ» خدایا از ما قبول فرما. پس هرچیز که رنگ عبادت و در راه خدا باشد عبادت است.
– قرآن می‌فرماید: «إِنْ تَکْفُرُوا أَنْتُمْ وَ مَنْ فِی الْأَرْضِ جَمیعاً فَإِنَّ اللَّهَ لَغَنِیٌّ حَمیدٌ» (ابراهیم/۸)
در جای دیگر می‌فرماید: «إِنَّ اللَّهَ لَغَنِیٌّ عَنِ الْعالَمینَ» (العنکبوت/۶) اگر کافر شوید شما و هرکس که در زمین است همه، خداوند بی‌نیاز ستایش شده است. (بی‌نیاز از عالمیان است) می‌گوید: گر جمله کائنات کافر گردند بر دامن کبریائیش ننشیند گرد.
– سؤال: پس اگر خداوند نیاز به عبادت ما ندارد، پس چرا باید عبادت کرد؟ فلسفه و دلیل آن چیست؟ جواب: اگر خورشید به خانه‌های ما نیاز ندارد پس ما برای نیاز خود خانه‌ها را رو به خورشید می‌سازیم.
– قرآن می‌فرماید: «فَإِذا رَکِبُوا فِی الْفُلْکِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصینَ لَهُ الدِّینَ» (عنکبوت/۶۵) زمانی که سوار بر کشتی شده(در حال غرق شدن و گرفتاری) خدا را می‌خوانید. اما عبادت کامل کدام است؟
– هیچ عبادتی از ما کامل نیست، می‌فرماید: «وَ أَنَّى لِخَلِیقَتِکَ کُنْهُ مَعْرِفَهِ مَجْدِکَ وَ‌ای زَمَنٍ لَمْ تَکُنْ مَمْدُوحاً بِفَضْلِکَ»(مصباحالمتهجد، ص۳۱۱) مگر می‌شود انسان حقیقت خداوند را بشناسد، چون پیامبر(ص) می‌فرماید: «وَ مَا عَرَفْنَاکَ حَقَّ مَعْرِفَتِکَ»(عوالیاللآلی، ج۴، ص۱۳۲) ما نتوانستیم حق معرفت تو را بشناسیم.
– چرا باید روزه بگیریم، دلیل و فلسفه آن چیست؟ قرآن می‌فرماید: روزه بگیرید «لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ» (بقره/۱۸۳) تا باتقوا شوید. بیشتر گناهان یا از غضب است یا شهوت، گرسنگی و تشنگی غضب و شهوت را کنترل کرده و در نتیجه آمار فساد هم کم می‌شود. و در جای دیگر حدیث داریم: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: «صُومُوا تَصِحُّوا»(الدعوات، ص۷۶) روزه بگیرید تا سالم بمانید.
– قرآن می‌فرماید: «إِنَّما یَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقینَ» (مائده/۲۷) و هرکس تقوایش بیشتر، قبولی اعمالش بیشتر است. آیه‌ای داریم که «بِقَبُولٍ حَسَنٍ» (آل عمران/۳۷) خداوند قبول نیکو دارد. در دعا داریم که «اللَّهُمَّ فَتَقَبَّلْهُ مِنَّا بِأَحْسَنِ قَبُولِکَ»(کافی، ج۴، ص۱۶۵). در دعا داریم که: «رَبَّنا تَقَبَّلْ مِنَّا» (بقره/۱۲۷) پس: قبول عادی، و نیکو، و نیکوی نیکو و اینها مربوط به تقوای، عادی و زیاد و زیادتر است که میزان قبول هم به آن اندازه است.
– امیرالمؤمنین علی(ع) از پیامبر(ص) سؤال کرد: بهترین کار در ماه رمضان چیست؟ حضرت در جواب فرمود: «الْوَرَعُ عَنْ مَحَارِمِ اللَّهِ» (فضائلالأشهرالثلاثه، ص۷۷) یعنی تقوا. پس بهترین گناه نکردن است.
ثبت دیدگاه