سایت جامع ماه مبارک رمضان سایت جامع ماه مبارک رمضان
روزه، آداب روزه داری و برکات ماه مبارک رمضان در ۴۰ حدیث زیر روایت شده است.
۱- پایه های اسلام
قال الباقر علیه السلام: بنی الاسلام علی خمسه اشیاء، علی الصلوه و الزکاه و الحج و الصوم و الولایه.
امام باقر علیه السلام فرمود: اسلام بر پنج چیز استوار است، برنماز و زکات حج و روزه و ولایت (رهبری اسلامی).فروع کافی، ج ۴ ص ۶۲، ح ۱
۲- فلسفه روزه
قال الصادق علیه السلام: انما فرض الله الصیام لیستوی به الغنی و الفقیر.
امام صادق علیه السلام فرمود: خداوند روزه را واجب کرده تا بدین وسیله دارا و ندار (غنی و فقیر) مساوی گردند.
من لا یحضره الفقیه، ج ۲ ص ۴۳، ح ۱
۳-روزه آزمون اخلاص
قال امیرالمومنین علیه السلام: فرض الله … الصیام ابتلاء لاخلاص الخلق امام علی علیه السلام فرمود: خداوند روزه را واجب کرد تا به وسیله آن اخلاص خلق را بیازماید.
نهج البلاغه، حکمت ۲۵۲
۴-روزه یاد آور قیامت
قال الرضا علیه السلام: انما امروا بالصوم لکی یعرفوا الم الجوع و العطش فیستدلوا علی فقر الاخر.
امام رضا علیه السلام فرمود: مردم به انجام روزه امر شده اند تا درد گرسنگی و تشنگی را بفهمند و به واسطه آن فقر و بیچارگی آخرت را بیابند.
وسائل الشیعه، ج ۴ ص ۴ ح ۵ علل الشرایع، ص ۱۰
۵-روزه زکات بدن
قال رسول الله صلی الله علیه و آله لکل شیئی زکاه و زکاه الابدان الصیام.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: برای هر چیزی زکاتی است و زکات بدنها روزه است.
الکافی، ج ۴، ص ۶۲، ح ۳
۶-روزه سپر آتش
قال رسول الله صلی الله علیه و آله: الصوم جنه من النار.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: روزه سپر آتش (جهنم) است. «یعنی بواسطه روزه گرفتن انسان از آتش جهنم در امان خواهد بود.»
الکافی، ج ۴ ص ۱۶۲
۷-اهمیت روزه
الصوم فی الحر جهاد.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: روزه گرفتن در گرما، جهاد است.
بحار الانوار، ج ۹۶، ص ۲۵۷
۸-روزه نفس
قال امیرالمومنین علیه السلام
صوم النفس عن لذات الدنیا انفع الصیام.
امیرالمومنان علی علیه السلام فرمود: روزه نفس از لذتهای دنیوی سودمندترین روزه هاست.
غرر الحکم، ج ۱ ص ۴۱۶ ح ۶۴
۹-روزه واقعی
قال امیرالمومنین علیه السلام
الصیام اجتناب المحارم کما یمتنع الرجل من الطعام و الشراب.
امام علی علیه السلام فرمود: روزه پرهیز از حرامها است همچنانکه شخص از خوردنی و نوشیدنی پرهیز می کند.
بحار ج ۹۳ ص ۲۴۹
۱۰-برترین روزه
قال امیرالمومنین علیه السلام
صوم القلب خیر من صیام اللسان و صوم اللسان خیر من صیام البطن.
امام علی علیه السلام فرمود: روزه قلب بهتر از روزه زبان است و روزه زبان بهتر از روزه شکم است.
غرر الحکم، ج ۱، ص ۴۱۷، ح ۸۰
۱۱-روزه چشم و گوش
قال الصادق علیه السلام
اذا صمت فلیصم سمعک و بصرک و شعرک و جلدک.
امام صادق علیه السلام فرمود: آنگاه که روزه می گیری باید چشم و گوش و مو و پوست تو هم روزه دار باشند.«یعنی از گناهان پرهیز کند.»
۱۲-روزه اعضا و جوارح
عن فاطمه الزهرا سلام الله علیها
ما یصنع الصائم بصیامه اذا لم یصن لسانه و سمعه و بصره و جوارحه.
حضرت زهرا علیها السلام فرمود: روزه داری که زبان و گوش و چشم و جوارح خود را حفظ نکرده روزه اش به چه کارش خواهد آمد.
۱۳-روزه ناقص
قال الباقر علیه السلام
لا صیام لمن عصی الامام و لا صیام لعبد ابق حتی یرجع و لا صیام لامراه ناشزه حتی تتوب و لاصیام لولد عاق حتی یبر.
امام باقر علیه السلام فرمود: روزه این افراد کامل نیست:
۱ – کسی که امام (رهبر) را نافرمانی کند.
۲ – بنده فراری تا زمانی که برگردد.
۳ – زنی که اطاعت شوهر نکرده تا اینکه توبه کند.
۴ – فرزندی که نافرمان شده تا اینکه فرمانبردار شود.
۱۴-روزه بی ارزش
قال امیرالمومنین علیه السلام
کم من صائم لیس له من صیامه الا الجوع و الظما و کم من قائم لیس له من قیامه الا السهر و العناء.
امام علی علیه السلام فرمود: چه بسا روزه داری که از روزه اش جز گرسنگی و تشنگی بهره ای ندارد و چه بسا شب زنده داری که از نمازش جز بیخوابی و سختی سودی نمی برد.
۱۵-روزه و صبر
عن الصادق علیه السلام فی قول الله عزوجل
«واستعینوا بالصبر و الصلوه »
قال: الصبر الصوم.
امام صادق علیه السلام فرمود: خداوند عزو جل که فرموده است: از صبر و نماز کمک بگیرید، صبر، روزه است.
۱۶-روزه و صدقه
قال الصادق علیه السلام
صدقه درهم افضل من صیام یوم.
امام صادق علیه السلام فرمود: یک درهم صدقه دادن از یک روز روزه مستحبی برتر و والاتر است.
۱۷-پاداش روزه
قال رسول الله صلی الله علیه و آله: قال الله تعالی ; الصوم لی و انا اجزی به
رسول خدا فرمود خدای تعالی فرموده است: روزه برای من است و من پاداش آن را می دهم.
۱۸-جرعه نوشان بهشت
قال رسول الله صلی الله علیه و آله ; من منعه الصوم من طعام یشتهیه کان حقا علی الله ان یطعمه من طعام الجنه و یسقیه من شرابها.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: کسی که روزه او را از غذاهای مورد علاقه اش باز دارد برخداست که به او از غذاهای بهشتی بخورانند و از شرابهای بهشتی به او بنوشاند.
۱۹-خوشا بحال روزه داران
قال رسول الله صلی الله علیه و آله: طوبی لمن ظما او جاع لله اولئک الذین یشبعون یوم القیامه
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: خوشا بحال کسانی که برای خدا گرسنه و تشنه شده اند اینان در روز قیامت سیر می شوند. .
۲۰-مژده به روزه داران
قال الصادق علیه السلام ; من صام لله عزوجل یوما فی شده الحر فاصابه ظما و کل الله به الف ملک یمسحون وجهه و یبشرونه حتی اذا افطر.
امام صادق علیه السلام فرمود: هر کس که در روز بسیار گرم برای خدا روزه بگیرد و تشنه شود خداوند هزار فرشته را می گمارد تا دست به چهره او بکشند و او را بشارت دهند تا هنگامی که افطار کند.
۲۱-شادی روزه دار
قال الصادق علیه السلام: للصائم فرحتان فرحه عند افطاره و فرحه عند لقاء ربه
امام صادق علیه السلام فرمود: برای روزه دار دو سرور و خوشحالی است:
۱ – هنگام افطار ۲ – هنگام لقاء پروردگار (وقت مردن و در قیامت)
۲۲-بهشت و باب روزه دارن
قال رسول الله صلی الله علیه و آله ۷; ان للجنه بابا یدعی الریان لا یدخل منه الا الصائمون.
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: برای بهشت دری است بنام (ریان) که از آن فقط روزه داران وارد می شوند.
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۲۹۵، ح ۳۱.
۲۳-دعای روزه داران
قال الکاظم (علیه السلام): دعوه الصائم تستجاب عند افطاره
امام کاظم (علیه السلام) فرمود: دعای شخص روزه دار هنگام افطار مستجاب می شود.
۲۴-بهار مومنان
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: زمستان بهار مومن است از شبهای طولانی اش برای شب زنده داری واز روزهای کوتاهش برای روزه داری بهره می گیرد.
۲۵-روزه مستحبی
قال الصادق (علیه السلام): من جاء بالحسنه فله عشر امثالها من ذلک صیام ثلاثه ایام من کل شهر.
امام صادق علیه السلام فرمود: هر کس کار نیکی انجام دهد ده برابر آن پاداش دارد و از جمله آنها سه روز روزه در هر ماه است.
۲۶-روزه ماه رجب
قال الکاظم (علیه السلام): رجب نهر فی الجنه اشد بیاضا من اللبن و احلی من العسل فمن صام یوما من رجب سقاه الله من ذلک النهر.
امام کاظم (علیه السلام) فرمود: رجب نام نهری است در بهشت از شیر سفیدتر و از عسل شیرین تر هرکس یک روز از ماه رجب را روزه بگیرد خداوند از آن نهر به او می نوشاند.
من لا یحضره الفقیه ج ۲ ص ۵۶ ح ۲
۲۷-روزه ماه شعبان
من صام ثلاثه ایام من اخر شعبان و وصلها بشهر رمضان کتب الله له صوم شهرین متتابعین.
امام صادق (علیه السلام) فرمود: هر کس سه روز آخر ماه شعبان را روزه بگیرد و به روزه ماه رمضان وصل کند خداوند ثواب روزه دو ماه پی در پی را برایش محسوب می کند.
وسائل الشیعه ج ۷ ص ۳۷۵،ح ۲۲
۲۸-افطاری دادن
قال الصادق (علیه السلام)
من فطر صائما فله مثل اجره ۷; امام صادق (علیه السلام) فرمود: هر کس روزه داری را افطار دهد، برای او هم مثل اجر روزه دار است.
۲۹-افطاری دادن
قال الکاظم (علیه السلام)
فطرک اخاک الصائم خیر من صیامک: امام کاظم (علیه السلام) فرمود: افطاری دادن به برادر روزه دارت از گرفتن روزه (مستحبی) بهتر است.
۳۰-روزه خواری
قال الصادق (علیه السلام) : من افطر یوما من شهر رمضان خرج روح الایمان منه
وسائل الشیعه، ج ۷ ص ۱۸۱، ح ۴ و ۵
من لا یحضره الفقیه ج ۲ ص ۷۳، ح ۹
۳۱-رمضان ماه خدا
قال امیرالمومنین ۶ : شهر رمضان شهر الله و شعبان شهر رسول الله و رجب شهری
امام علی (علیه السلام) فرمود: رمضان ماه خدا و شعبان ماه رسول خدا و رجب ماه من است.
۳۲-رمضان ماه رحمت
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله): … و هو شهر اوله رحمه و اوسطه مغفره و اخره عتق من النار.
رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۴۲
۳۳-فضیلت ماه رمضان
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله)
ان ابواب السماء تفتح فی اول لیله من شهر رمضان و لا تغلق الی اخر لیله منه
رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود:
درهای آسمان در اولین شب ماه رمضان گشوده می شود و تا آخرین شب آن بسته نخواهد شد.
۳۴-اهمیت ماه رمضان
قال رسول الله (صلی الله علیه و آله)
لو یعلم العبد ما فی رمضان لود ان یکون رمضان السنه
رسول خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود:
بحار الانوار، ج ۹۳، ص ۳۴۶
۳۵-قرآن و ماه رمضان
قال الرضا (علیه السلام)
من قرا فی شهر رمضان ایه من کتاب الله کان کمن ختم القران فی غیره من الشهور.
امام رضا (علیه السلام) فرمود:
هر کس ماه رمضان یک آیه از کتاب خدا را قرائت کند مثل اینست که درماههای دیگر تمام قرآن را بخواند.
۳۶-شب سرنوشت ساز
قال الصادق (علیه السلام)
راس السنه لیله القدر یکتب فیها ما یکون من السنه الی السنه.
امام صادق (علیه السلام) فرمود:
آغاز سال (حساب اعمال) شب قدر است. در آن شب برنامه سال آینده نوشته می شود.
۳۷-برتری شب قدر
قیل لابی عبد الله (علیه السلام)
کیف تکون لیله القدر خیرا من الف شهر؟ قال: العمل الصالح فیها خیر من العمل فی الف شهر لیس فیها لیله القدر.
از امام صادق (علیه السلام) سوال شد:
چگونه شب قدر از هزار ماه بهتر است؟
حضرت فرمود: کار نیک در آن شب از کار در هزار ماه که در آنها شب قدر نباشد بهتر است.
۳۸-تقدیر اعمال
قال الصادق (علیه السلام)
التقدیر فی لیله تسعه عشر و الابرام فی لیله احدی و عشرین و الامضاء فی لیله ثلاث و عشرین.
امام صادق (علیه السلام) فرمود:
برآورد اعمال در شب نوزدهم انجام می گیرد و تصویب آن در شب بیست ویکم و تنفیذ آن در شب بیست سوم.
۳۹-احیاء شب قدر
عن فضیل بن یسار قال:
کان ابو جعفر (علیه السلام) اذا کان لیله احدی و عشرین و لیله ثلاث و عشرین اخذ فی الدعا حتی یزول اللیل فاذا زال اللیل صلی.
فضیل بن یسار گوید:
امام باقر (علیه السلام) در شب بیست و یکم و بیست سوم ماه رمضان مشغول دعا می شد تا شب بسر آید و آنگاه که شب به پایان می رسید نماز صبح را می خواند.
وسائل الشیعه، ج ۷، ص ۲۶۰، ح ۴
۴۰-زکات فطره
قال الصادق (علیه السلام)
ان من تمام الصوم اعطاء الزکاه یعنی الفطره کما ان الصلوه علی النبی (صلی الله علیه و آله) من تمام الصلوه.
امام صادق (علیه السلام) فرمود:
تکمیل روزه به پرداخت زکاه یعنی فطره است، همچنان که صلوات بر پیامبر (صلی الله علیه و آله) کمال نماز است.
وسائل الشیعه، ج ۶ ص ۲۲۱، ح ۵
