روزه فریضه‌ای چند بعدی است که هم فواید بهداشتی بدن انسان را تأمین می‌کند و هم روح و معنویت او را نیرومند می‌سازد، همچنین در بعد معنوی نقش چشم‌گیری دارد و انسان را در مسیر بندگی خدا به تکامل می‌رساند.
بار دیگر ماه مبارک رمضان فرا رسید و نوید موسم دیگری از بهار عبادت را داد و مؤمنان را سرخوش از نسیم رحمت کوی دوست کرد.
اگر چه اعمالی که در ماه رمضان توصیه شده بسیار است، اما بیشتر آن اعمال مثل تلاوت قرآن، دعا، مناجات، تسبیح و استغفار مستحب است و تنها واجب این ماه روزه گرفتن است.
خداوند متعال همه عبادات و تکالیفی را که بر بندگان خویش فرض کرده بر اساس مصالحی که خود به آن آگاه است، واجب کرده است چرا که او حکیم است و حکمت او ایجاب می‌کند که بی‌غرض کاری را واجب یا حرام نکند. در این میان روزه نیز مانند دیگر تکالیف پروردگار دارای مصالحی است که افرادی که مقید به آن هستند از آن مصالح بهره می‌برند.
آنچه که در این میان قابل تذکر است این است که برخی گمان می‌کنند که مصلحت تکالیف الهی و عباداتی که بر ما واجب شده است فقط بر اساس آثار طبی و بهداشتی است از این‌رو این عبادات و تکالیف شرعی را فقط مطابق با موازین مادی تفسیر می‌کنند و نهایتاً ثوابی اخروی را بر آن مترتب می‌کنند، اما از ابعاد معنوی، روحی و تربیتی آن‌ها غافلند.
روزه فریضه‌ای چند بعدی است که سلامت جسم انسان را تأمین می‌کند و روح و معنویت او را نیرومند می‌سازد، به جنبه‌های فردی او توجه می‌کند و همچنین آثار اجتماعی قابل توجهی دارد. و اما در حوزه سلامت جسم، به گفته همه پزشکان و دانشمندانِ علم‌الابدان روزه سامانه دفاعی بدن را تقویت می‌کند و با ایجاد تعادل در بخش‌های مختلف، در سلامتی جسم انسان نقش مؤثری دارد، همان‌طور که پیامبر(ص) فرمود: «صوموا تصحّوا» یعنی روزه بگیرید تا تندرست باشید و همچنین روزه را زکات بدن نامیدند و فرمودند: «لکل شیئ زکاه و زکاه الابدان الصیام» چون همان‌طور که زکات با اینکه ظاهرش کم شدن اموال است اما سبب پاک شدن اموال و در نهایت برکت آن می‌شود روزه نیز اگر چه ظاهرش لاغر شدن و ضعف بدنی است اما سبب پاک شدن بدن از امراض و در نهایت موجب سلامتی بدن می‌شود.
روزه در بعد معنوی نیز نقش چشم‌گیری دارد و انسان را در مسیر بندگی خدا به تکامل می‌رساند چرا که شخص روزه‌دار با قصد رسیدن به مقام قرب پروردگار سختی گرسنگی و تشنگی روزه‌داری را تحمل می‌کند و در این راه به یاد تشنگی و گرسنگی صحرای محشر نیز می‌افتد و خدای خویش را بیش از پیش یاد می‌کند همان‌طور که رسول خدا(ص) فرمود: «و اذکروا بجوعکم و عطشکم جوع یوم القیامه و عطشه». اینجاست که کمال‌طلبی انسان، او را به سوی خویشتن خویش بازمی‌گرداند و به دنبال آن سعی می‌کند نواقص وجودی خود را برطرف کند.
ادامه دارد…
حجت‌الاسلام والمسلمین محمد استوار میمندی، مدیر حوزه‌های علمیه فارس
ثبت دیدگاه