دکتر میلاد دانشی با اشاره به اهمیت و نقش تغذیه صحیح در ایام ماه مبارک رمضان اظهار داشت: اهمیت این موضوع بر کسی پوشیده نیست و مطالعات متعدد نشان داده است که روزه داری در کنار اجرای برنامه غذایی صحیح در پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیرواگیر بسیار مفید و کمک کننده است.
وی با اشاره بر نقش روزه داری بر سلامت اظهار کرد: مطالعات متعددی نقش مؤثر روزه‌داری را بر سلامت به ویژه تنظیم فشار خون، کاهش سطوح چربی‌های خون، کنترل وزن و برخی عادات غلط غذایی، بهبود بیماری‌های مختلف و اثرات مفید بر روی قلب، ریه، کبد، چشم‌ها، غدد داخلی، فاکتورهای خونی و عملکرد سیستم عصبی نشان داده‌اند به طور کلی پیروی از یک برنامه غذایی صحیح در ماه مبارک رمضان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، تا هم بتوان، عادات غذایی غلط را اصلاح کرد و هم از برکات معنوی این ماه بهره برد.
این استاد دانشگاه علوم پزشکی جیرفت با بیان اصول کلی تغذیه در ماه مبارک رمضان گفت: تغذیه صحیح در ماه مبارک رمضان مانند سایر اوقات، به معنی رعایت اصول “کفایت، تنوع و تعادل” در برنامه غذایی است، “کفایت” به معنی دریافت مقادیر کافی از همه گروه‌های غذایی شامل نان و غلات، شیر و لبنیات، سبزی‌ها، میوه‌ها و گروه گوشت، حبوبات، مغزها و جایگزین‌های آن است.
دانشی “تنوع” را به معنی استفاده از انواع غذاها در هر یک از گروه‌های غذایی اصلی دانست و افزود: “تعادل” بدین معنی است که از همه گروه‌های غذایی به مقدار کافی مصرف کرده و از کم‌خوری و پرخوری پرهیز شود و انواع گروه‌های غذایی و جایگزین‌های آن در هرم راهنمای غذایی ایران در زیر به اختصار شرح داده شده است.
وی بر لزوم توجه جدی به وعده های غذایی تاکید کرد و افزود: بهتر است، افراد روزه‌دار همانند زمانی که روزه نیستند، وعده‌های غذایی را بر حسب کالری مورد نیازشان به صورت تقسیم شده در حداقل ۳ تا ۴ وعده، شامل سحری، افطار، شام و میان‌وعده آخر شب صرف کنند، غذای مصرفی در وعده سحری باید بتواند از ایجاد گرسنگی در طول روز پیشگیری کند و در هنگام افطار هم مصرف غذاهای سبک و مختصر شامل گروه‌های غذایی شیر و لبنیات (مانند شیر و ماست و پنیر)، میوه و سبزی، نان و غلات (مانند برنج و نان) برای افزایش قند خون توصیه می‌شود.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی جیرفت در ادامه با بیان بایدها و نبایدهای تغذیه در ماه رمضان عنوان داشت: مصرف شیر گرم، فرنی و شیر برنج در هنگام افطار مناسب است و استفاده از مواد غذایی آبکی مثل سوپ کم‌چرب، آش کم‌حبوبات، حلیم کم روغن (حلیم منبع خوبی از مواد نشاسته‌ای، فیبر، پتاسیم و منیزیوم است) و همچنین مایعات به هنگام افطار و سحر موجب حفظ تعادل آب و موادمعدنی فرد روزه‌دار می‌شود واستفاده از سبزی و میوه در هنگام افطار و همچنین در فاصله بین افطار تا سحر به دلیل اینکه منبع خوبی از آب و فیبر هستند، برای دستگاه گوارش بسیار مفید هستند و مانع بروز یبوست می‌شود.
وی با توصیه به اهمیت وعده سحری در ماه مبارک رمضان گفت: در وعده سحری مقدار مناسبی سبزیجات مختلف (سبزی خوردن) و صیفی مصرف شود، سبزی با دارا بودن، مواد مغذی مختلف و آب، علاوه بر تأمین ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن، از تشنگی فرد در طول روز جلوگیری می‌کند اما مصرف مواد غذایی شیرین و حاوی قندهای ساده (شیرینی و شکلات، مقادیر زیاد میوه‌های خیلی شیرین مثل خرما) در وعده سحری توصیه نمی‌شود، عبادت‌های بعد از افطار مانند نماز خواندن با درگیر کردن، عضلات و مفاصل (جایگزین ورزش با شدت متوسط) به افزایش سوخت و ساز غذا کمک می‌کنند.
این متخصص تغذیه با اشاره به عادتهای غلط غذایی در ماه مبارک رمضان خاطر نشان کرد: توصیه می‌شود، افطار را با نوشیدنی‌های گرم مانند آب جوش، چای کم‌رنگ و شیرگرم آغاز نمایند و پس از آن می‌توانند از خرما یا کشمش استفاده کنند، زیرا این دو سبب کنترل اشتها می‌شود و از پرخوری به هنگام افطار ممانعت می‌کند و علاوه بر این مصرف خرما در تنظیم قند خون بسیار مفید است (توصیه: حداکثر سه عدد خرما در افطار، خرما منبع خوب مواد مغذی، قند، فیبر و پتاسیم) و البته مصرف زیاد آن به دلیل وجود قند ساده برای سلامتی مفید نیست.
دانشی اجتناب از پرخوری در وعده سحری را متذکر شد و اظهار کرد: در وعده‌های سحر و افطار از پرخوری اجتناب کنید و تا حد امکان به جای انواع شیرینی‌ها مثل زولبیا و بامیه که فقط حاوی انرژی و فاقد مواد مغذی (ویتامین‌ها و مواد معدنی) هستند، از میوه‌هایی مانند خرما، کشمش یا توت خشک استفاده نمایید.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی جیرفت با بیان اینکه افراط در مصرف انواع شیرینی به هنگام افطار چاقی و اضافه وزن را به دنبال خواهد داشت و نوشیدن زیاد چای در وعده سحری باعث افزایش دفع ادرار (دهیدراتاسیون) و از دست رفتن، نمک‌های معدنی می‌شود به این دلیل از نوشیده آن اجتناب شود، خاطرنشان کرد: روزه‌داران عزیز از مصرف تنقلات زیاد در فاصله افطار تا سحر پرهیز کنند این قبیل مواد دیر هضم بوده و سبب می‌شوند که به هنگام سحر به دلیل پری معده میل به غذا کاهش پیدا کند، مصرف مواد غذایی سنگین، دیرهضم، پرچرب و سرخ شده به هنگام افطار، مناسب نیست به طور کلی بهتر است به جای غذاهای چرب و سرخ کردنی، از غذاهای آب‌پز و بخارپز استفاده شود.
وی با بیان راه‌های مقابله با تشنگی در طول روز گفت: یکی از مشکلات اساسی روزه‌داران به ویژه در فصل تابستان بروز تشنگی در طول روز است و محدود کردن مصرف نمک در وعده‌های افطار و سحر بسیار مهم و کمک‌کننده است چرا که با دریافت اضافه نمک، مقادیر زیادی آب از بدن دفع می‌گردد، توصیه می‌شود، فقط به مقدار اندک نمک که برای طبخ غذا لازم است، اکتفا کنید و نمکدان را از سر سفره بردارید به علاوه، مصرف کافی سبزیجات، سالاد (بدون نمک و سس) و میوه‌های کم‌شیرین در همه وعده‌ها خصوصاً سحری می‌تواند در طول روز از بروز تشنگی زودرس جلوگیری نماید
دانشی افزود: از مصرف مواد غذایی پرپروتئین در وعده سحری (مانند کباب‌ها) خودداری شود این مواد غذایی به دلیل داشتن، پروتئین زیاد، سبب تحریک تشنگی در ساعات اولیه روز شده و روزه‌دار را دچار تشنگی شدید می کند.
وی تصریح کرد: روزه گرفتن کودکان کم سن و سال، دانش آموزان کنکوری، مادران باردار یا شیرده، سالمندان، ورزشکاران و بیماران مبتلا به دیابت، پرفشاری خون، بیماری‌های قلبی-عروقی، انواد سردردها به ویژه از نوع میگرنی و بیماری‌های کلیوی باید تحت نظر و مشورت متخصص تغذیه یا پزشک انجام شود.
دانشی با اشاره به توصیه‌های تکمیلی روزه‌داری در ماه مبارک رمضان افزود: رژیم غذایی روزه دار نباید با حالت عادی خیلی متفاوت باشد و باید در حد امکان ساده و به گونه‌ای باشد که وزن ثابت بماند، البته ماه رمضان فرصت مناسبی برای تعدیل وزن افرادی که اضافه وزن دارند به شمار می‌آید.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی جیرفت گفت: شرایط خاص در مورد برخی از مشکلات رایج در روزه‌داری از جمله یبوست، سوء هاضمه و نفخ، افت فشار خون، سردرد، افت قند خون، گرفتگی عضلات، ناراحتی‌های گوارشی، سنگ کلیه و درد مفاصل بهتر است که با متخصص تغذیه یا پزشک معالج مشورت نمایید.
ثبت دیدگاه